10.01.2015

Soru-cevap: Kadere dair basit bir izah

Soru: Hocam, evleneceğimiz kişinin bizim hiç bir irademiz olmaksızın kaderimizde yazılı olduğu ve değişmeyeceği doğru mudur? yoksa cüz-i irademizin, dualarımızın belirleyici bir rolü var mıdır?

Cevap: Kader bir kanundur. Kanun ile yaşadıklarımız, yaşayacaklarımız aynı şey değildir.

Yaşadıklarımız ve yaşayacaklarımız kader kanununa uygundur, o kanun ile yazılır. Ama o kanunun kendisi değildir.

Birinci mesela: Bir adam hırsızlık yapsa ve hapse girse, "anayasada benim hapse girmem yazılıymış bu yüzden hapse girdim" demesi hem doğrudur hem yanlış.
Doğrudur, eğer şu manayı kastediyorsa: ben hırsızlık yaparsam hapse gireceğim diye bir kanun var.
Yanlıştır eğer şu manayı kastediyorsa: benim hiç tercih hakkım yoktu, hapse gireceğim zaten anayasada yazılıydı.

Kaldı ki anayasada o adamın hapse gireceği yazmaz, anayasaki hükümler hırsızlık yapanın hapse gireceğini yazar.

Kader bir kitap değildir, bir kalemdir.

İkinci mesela: Süper Mario oyunu oynuyorsunuz. O oyunun düzeninden, hadiselerin belirli bir hikmetle karşınıza gelmesinden anlarsınız ki bu oyunun güzel bir kodu var. Ve bu kodu yazan zeki ve bilgili bir programcı var. Herşey belli bir ölçü ile geldiği için demek bu oyunda kader var. İşte o oyunun kaderi o oyunun kodudur. O kod zaman üstüdür. Yani siz oyun oynarken kod değişmez. Fakat o kod sizin canavarı yenip prensesi kurtaramayacağınızı kesin olarak belirlemez. Sizin canavarı yenmeniz o kod ile belirlenir ama kod sizi zorlamaz. Kod değişmese bile karşınıza çıkacak engelleri aşıp aşamayacağıız, bir nevi dua hükmünde olan joystick kontrolünüze bağlıdır.


Velhasıl, hayatta karşımıza çıkan hadiseler de bu minvaldedir, ama tabi çok daha komplekstir. Kader bize der ki, "sen adam ol ki kader sana hayırlar yazsın, dua et ki kader sana yazılmış müsibetleri hükümden kaldırsın".

İşte irademizin bir eline duayı veririz ki kader kalemi ile Cenab-ı Allah bize hayırlar yaza...
Diğer eline de istiğfarı veririz ki kader kalemi ile Cenab-ı Rahman şerlerden koruya...

21 yorum:

  1. level atladikca oyun dahami zorlasir

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Aslinda analojilerde her yonuyle benzerlik kurmamak, tadinda birakmak lazim :)

      Ama sorunuza genel olarak cevap verecek olursak, zorluk izafidir. Level atlayanlar icin zorluk artmaz ama atlamayanlar icin ust level'lar daha zor gorunur.

      Sil
  2. Hem yalın hem şeffaf muhteşem bi ifade.

    YanıtlaSil
  3. Allah razi olsun,
    Yani dogdugunda kiminle evlenecegi belli degildir mi diyorsunuz? Yoksa bellidir de onun adi kader degildir mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Allaha göre birşeyin belli olup olmaması gibi bişeyden bahsedemeyiz. Hem zaten 'Allaha göre' herhangi bir şeyden bahsetmek anlamsız. Bu yüzden doğru soru doğuştan kiminle evleneceğimiz bize göre yada kanunlara önceden belli midir sorusudur. bize göre belli olmadığı bariz zaten. Geriye kalan ihtimal ise kainattaki kanunlara göre kiminle evleneceğimiz belli midir sorusudur.
      Bu sorunun da cevabını gündelik hayatta tercih ederek, irade kavramının varlığını emprik olarak kabul ederek 'hayır, kainattaki kanunlar kiminle evleneceğimizi tam olarak belirlemez' diyebiliriz.

      Sil
  4. ya gönlumuze biri düştuyse napcez bu kader degilmi gönul işte

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu, duruma gore ya dunyanin en guzel hediyesi yada caresiz bir hastalik. And that depends on your choices.

      Sil
  5. nasil guzel bi hediye olcak...gayrı mesru muhabbetin neticesi merhametsiz azap cekmektir degilmi.....

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Muhabbeti mesrulastirmak lazim.

      Sil
  6. Fiziki sartlar uygun degilse bu duyguyu nasil yönlendrmk lazm

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sevin, sevmekten korkmayın.
      Ama ölçülüce, üslubunca ve meşru olarak.

      Aşk tehlikeli bir sevgi türü, şefkate kalbedebilmek en güzeli.
      Siz kendi kalbinizin motorunu açarcasına sevginin sonuna kadar gidin. Fakat ameller mutlaka meşruiyette kalmalı.

      Dualar kişi için değil, sıfatlar için olmalı.

      Sil
  7. Tesekkur ederim her soruma icten ve guzel cevap vermissiniz ......bende size icimden gele gele dua ediyorum........Allah zayi etmesin......sefkati hissediyorum ama dengeleyemedigim bir agırlik da yapiyor bazen size dua etmk...nedendir bilmem sizinde bana dua ettiginizi düsunuyorum....karanlık yollar ve bir labirent var asmam gereken ve tek basımayım biraz firar yazisinda buldum kendimi dedim hakliymis bu kitap bir haftada bitmzmiş......

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dünyanın en hüzünlü şiirini yazarken gülümsemek.......

      Sil
  8. Merhabalar,
    Zannımca halihazırda yeterince açıklanmış bir meseleyi (http://tr.fgulen.com/content/category/30/141/148/) tekrar açıklamaya çalışmışsınız. Bu da biraz karışıklığa sebep olmuş. Mesele çok basit değil mi: İnsan cüzi iradesiyle tercihler yapar, hayatını şekillendirir ve bunlardan sorumlu olur. Kader ise Allah'ın sonsuz ilmiye bunları bilmesi ve yazmasıdır.
    Ayrıca süper mario benzetmesi bana çok doğru gelmedi, bu sizin kendi çıkarımınız mı?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Asil problem, insanin iradesi var dediginiz anda insana bir mulkiyet vermis oluyorsunuz. "Allahin mulku harici" diye bir hususiyet ima ettiginden tevhid akidesine aykiri geliyor. Yani mesele dediginiz kadar basit olsaydi, taftezani gibi koca akaid imami tutup da ciltlerce bu meseleyi izah etmeye ugrasmazdi. Mutezile harici kimse kolay kolay irade vermiyor insana. Ehl-i sunnet ulemasi, ya temayulu yada temayuldeki tasarrufu verebiliyorlar, ama kimse insanin bagimsiz bir iradesi vardir diyemiyor.

      Sil
    2. Sanırım problem tam anlaşılmadı:

      İlm-i insaniye, kudret-i insaniye, vücud-u insaniye desek bile bunların mecazi olduğunu, hakiki ilmin, kudretin, vücudun Allaha ait olduğunu biliriz. Bunun gibi de irade-i insaniye dediğimizde de mecazi olduğunu ve hakiki iradenin Allaha ait olduğunu biliriz.

      Fakat, iradeyi diğerleri gibi kuldan atmak kolay değildir. Zira mesuliyet için irade gibi bişeyin insana ait olması lazım. Ama insana ait bişey, insanın kontrolünde olan bişey demek, -avam bakışıyla- Allahın kontrolünde olmayan, yahut Allaha ait olmayan gibi bir varsayım içerebilir. Bu da tevhid akidesine açıkça zıttır.

      Buna mukabil, herşey Allahındır, ilim, irade, kudret, hayat, vücud vs dersek de mesuliyeti nasıl izah edeceğiz?

      ________

      Süper mario misali, kader ile insan iradesinin ilişkisini anlatmak içindi. O biraz daha başka bir sorunun çözümü için darbedilen bir mesel.

      Sil
  9. Mazi, hali ve gelecek insan için. Allah zamanla mukkayed değil. Zamanı yaratan. Ezeli, ebedi ilmiyle her şeyi bilen. Sınırlı, kayıtlı bir mahlukun anlama seviyesi eşyanın insanı anlaması mukayesesi -ki mukayese olunamaz.-. herhalde Üstadın Kur'andan ve onu beyan edenden (a.s.m) mülhem kader risalesinde bildirdiği, açtığı şehrah akıllara meseleyi en çok yaklaştıran yol.

    YanıtlaSil
  10. Bu yorum yazar tarafından silindi.

    YanıtlaSil
  11. The Casino at Penn National Race Course - MapYRO
    The Casino at 정읍 출장안마 Penn National Race Course in 아산 출장마사지 Monticello, 충주 출장샵 NY features slots, table games and live entertainment. 문경 출장마사지 Find your ticket at 천안 출장샵 Mapyro for the best

    YanıtlaSil
  12. Bi noktada Dua ve kader ilişkisi var yani anladığım kadarıyla.. fiili ve kavli.. bunların bütünü kaderi mi şekillendiriyor.. birde mutlak kader var.. değişmeyen/değişmeyecek.. bunun altında ki hikmeti anlar mı insan? Anlamaya çalışmalı mı? Kabulleniş nasıl olmalı.. isyan etmemek için.. çünkü kabullenememek cehennem gibi bir şey.. insan hep bir suçlu arıyor hesap sormak için.Bunu dini açıdan açıklamak mümkün mü

    YanıtlaSil